Microsoft dường như đang từ bỏ chiến lược giới hạn chức năng AI mới nhất của mình khi chỉ dành cho các máy tính Copilot+ được trang bị NPU chuyên dụng. Nếu vậy, đây có thể là một sự đảo ngược hoàn toàn chính sách so với hai năm trước.
Hôm thứ Năm, Microsoft đã công bố một loạt cải tiến AI mới sẽ áp dụng cho tất cả máy tính dùng Windows 11, bao gồm Copilot Actions, cho phép các tác nhân AI thực hiện các tác vụ dùm bạn. Microsoft cũng đã thực hiện một số tinh chỉnh cho Copilot, bổ sung từ khóa đánh thức “Hey Copilot” và các ứng dụng được kết nối, cũng như đặt Copilot trên thanh tác vụ (taskbar) Windows 11.
Yusuf Mehdi, Giám đốc Khách hàng của Microsoft kiêm Phó Chủ tịch Điều hành, đã xác nhận rằng không có chức năng Copilot mới nào yêu cầu PC Copilot+, vốn bao gồm một NPU với 40 TOPS trở lên. (Ngoại lệ là tích hợp với Zoom trên Click to Do, cho phép người dùng nhấp chuột phải vào một địa chỉ email hoặc một nhóm địa chỉ email và tạo lời mời họp Zoom.) Bài đăng trên blog công bố các tính năng mới có tiêu đề “Biến mọi PC Windows 11 thành PC AI”.
Mehdi cho biết mục tiêu của Microsoft là xây dựng lại máy tính cá nhân AI. “Chúng tôi thực sự cảm thấy tầm nhìn của mình là viết lại toàn bộ hệ điều hành xung quanh AI và xây dựng về cơ bản những gì thực sự trở thành máy tính cá nhân AI”, ông nói với các phóng viên.

“Chúng tôi đã bước vào hành trình AI PC này có lẽ được ba, bốn năm rồi,” Mehdi nói. “Trước đó, chúng tôi đã có nhiều năm đổi mới, bắt đầu công khai với dự án Copilot+ PC diễn ra khoảng một năm rưỡi trước, khi chúng tôi về cơ bản đã viết lại hệ điều hành từ đầu, từ chip cho đến đám mây, để tối ưu hóa pin, tối ưu hóa hiệu suất, giới thiệu các NPU mới trên thiết bị, để bạn có thể chạy AI cục bộ.”
Máy tính cá nhân AI là bước đột phá đầu tiên của Microsoft vào lĩnh vực AI, xoay quanh Intel Core Ultra Series 1 (Meteor Lake), AMD Ryzen 8040 series và Qualcomm Snapdragon X Elite. Chỉ có chip của Qualcomm đạt 45 TOPS, vượt ngưỡng của máy tính cá nhân Copilot+ mà Microsoft và các hãng khác bắt đầu phân phối vào năm 2024.
Vào thời điểm đó, máy tính cá nhân Copilot+ được xem là bước tiến lớn tiếp theo. Theo thời gian, có vẻ như Copilot+ sẽ mở rộng để bao gồm ngày càng nhiều máy tính cá nhân hơn khi các nhà sản xuất chip chỉ đơn giản là tạo ra những con chip mới hơn với NPU chuyên dụng và nhiều TOPS hơn. Tuy nhiên, Mehdi có vẻ không mấy quan tâm khi trả lời với các phóng viên.
Mehdi cho biết: “Chúng tôi đã dành nhiều năm nghiên cứu để đi đến điểm hiểu được cách thức đúng đắn để đưa AI vào sản phẩm. Chúng tôi đã học được rất nhiều điều từ đó — bạn biết đấy, những tính năng nào tạo được tiếng vang. Và một trong những điều quan trọng nhất mà tôi nghĩ chúng tôi đã thực sự nhận ra là, mặc dù máy tính Copilot+ thực sự là mũi nhọn và đang nhanh chóng thu hút được sự chú ý, nhưng điều quan trọng nhất là hãy mang khả năng AI đó đến tất cả máy tính Windows 11 và làm cho nó thực sự dễ dàng để bất kỳ ai cũng có thể sử dụng. Đó chính là điều quan trọng nhất.”
Đây không hẳn là lời tán thành nồng nhiệt dành cho máy tính Copilot+ mà bạn mong đợi được nghe từ một trong những giám đốc điều hành của Microsoft, người đã khởi xướng sáng kiến Copilot+ ngay từ đầu. Nhưng điều đó cũng hợp lý.
Liệu Copilot+ có quá nhỏ so với tham vọng của Microsoft không?

Nói một cách đơn giản, PC Copilot+ đã thất bại thảm hại ngay trong năm đầu tiên, và không có lý do gì để tin rằng doanh số tăng vọt trong khi Microsoft đang cố gắng giải quyết các vấn đề liên quan đến Recall. Mehdi nói với các phóng viên rằng “tính năng hàng đầu” trên PC Copilot+ là tìm kiếm ngữ nghĩa, chứ không phải Recall, nhưng tính năng này vẫn chỉ giới hạn ở bộ xử lý Qualcomm Snapdragon X Elite.
Nhưng như chúng tôi đã chỉ ra vào năm 2024, NPU mạnh nhất là GPU. Điểm mạnh của NPU là thực hiện hiệu quả các tác vụ được tối ưu hóa AI để tối đa hóa thời lượng pin, nhưng các LLM tốt nhất và các tác phẩm nghệ thuật AI tạo sinh mạnh mẽ nhất vẫn chạy tốt nhất trên GPU nếu không phải là vấn đề về điện năng.
Vậy thì, sẽ hợp lý nếu Microsoft giảm bớt sự chú trọng vào AI cục bộ để ủng hộ một thông điệp bao quát hơn. Nhưng làm như vậy đồng nghĩa với việc phần nào bỏ rơi Copilot+ và về bản chất là phủ nhận những thành tựu của các đối tác chip. Xét cho cùng, Intel và Qualcomm vừa dành vài ngày để thảo luận về Intel Core Ultra Series 3 (Panther Lake) cũng như Snapdragon X2 Elite. Đó sẽ là một sự đảo ngược đáng kinh ngạc so với thông điệp tiếp thị được hầu như toàn bộ ngành công nghiệp PC sử dụng trong hầu hết vài năm qua.
Microsoft đã không trả lời câu hỏi của PCWorld về việc liệu lập trường bao quát hơn của Microsoft đối với AI có đồng nghĩa với việc hãng đang dần rời xa Copilot+ và AI cục bộ hay không. Công bằng mà nói, bài đăng trên blog của Microsoft kết thúc bằng những khuyến nghị về PC mới để thay thế phần cứng Windows 10 cũ hơn đã chính thức ngừng hỗ trợ trong tuần này. Tất cả đều là PC Copilot+.
Tuy nhiên, trong hai bài đăng trên blog mà Microsoft đăng tải để hỗ trợ các tính năng Copilot mới, thuật ngữ “Copilot+” chỉ được sử dụng đúng một lần để mô tả việc tích hợp Zoom vào Click to Do. Còn thuật ngữ “NPU” ư? Nó không hề xuất hiện. Chưa một lần nào.